κείμενο Μητροπολίτη Ζιμπάμπουε Σεραφείμ Κυκκώτη
Το έργο της Ιεραποστολής συνδέεται με τη ζωή της πρώτης Εκκλησίας. Στην πραγματικότητα είναι το άγιο έργο του Ευαγγελισμού των Εθνών που άρχισε ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός με τη θεία διδασκαλία του και τη Σταυρική του Θυσία και γενικά με το όλο απολυτρωτικό του έργο. Αυτό το άγιο έργο της Ιεραποστολής συνέχισαν οι Απόστολοι και Μαθητές του Χριστού, υπακούοντας στην εντολή του κατά την ημέρα της Αναλήψεώς του εις τους ουρανούς «Πορευθέντες ούν, μαθητεύσατε πάντα τα Έθνη, βαπτίζοντες αυτούς εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, διδάσκοντες αυτούς τηρείν πάντα όσα ενετειλάμην υμίν, και ιδού, εγώ μεθ’ ημών ειμί πάσας τας ημέρας, έως της συντελείας του αιώνος, αμήν» (Ματθαίου 28, 19 – 20).
Οι άγιοι Απόστολοι κινήθησαν σε όλα τα γνωστά μήκη και πλάτη της Οικουμένης για την υπόθεση του Ευαγγελίου, αφήνοντας γονείς, συγγενείς και φίλους, πατρίδα και εργασία, για να συμβάλουν στη εν Χριστώ σωτηρία των συνανθρώπων τους. Κατάφεραν με την αγάπη τους και την καθοδήγηση του Αγίου Πνεύματος να δημιουργήσουν και να οργανώσουν την τοπική Εκκλησία στον τότε γνωστό κόσμο. Το επιστέγασμα της Ιεραποστολής τους ήταν μάλιστα ο μαρτυρικός τους θάνατος, η θυσία της ίδιας τους της ζωής. Αυτό ακριβώς εσυνέβει και με τον πρώτον Επίσκοπον της Αλεξανδρινής Εκκλησίας το 62 μ. Χ., τον Απόστολον και Ευαγγελιστή Μάρκο. Το άγιο έργο των Αποστόλων συνέχισαν επάξια οι διάδοχοι των Αποστόλων και οι κατά τόπον συνεργάτες τους κληρικοί.
Από τον πρώτο αιώνα μέχρι σήμερα πολλές οι μορφές της Αλεξανδρινής Εκκλησίας που δραστηριοποιήθησαν στον χώρο της Ιεραποστολής. Ανάμεσα τους ο Μέγας Αθανάσιος, ο άγιος Κύριλλος, ο άγιος Ιωάννης ο Ελεήμων, η Αγία Αικατερίνη η Μεγαλομάρτυς, ο άγιος Μελέτιος ο Πηγάς και στη σύγχρονη εποχή οι μακαριστοί Πατριάρχες Μελέτιος Μεταξάκης, Χριστόφορος, Νικόλαος, Παρθένιος και Πέτρος, και φυσικά ο θαυματουργός άγιος Επίσκοπος του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας Νεκτάριος Πενταπόλεως. Μεγάλες μορφές της σύγχρονης Ιεραποστολής στο χώρο της Αφρικανικής Ηπείρου, όπου έχουμε την εκκλησιαστική δικαιοδοσία του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής είναι οι μακαριστοί Ιεραπόστολοι Χρυσόστομος Παπασαραντόπουλος, Χαρίτων Πνευματικάκης, Κοσμάς Ασλανίδης και μαμά Σταυρίτσα Ζαχαρίου και τόσοι άλλοι που ο Θεός γνωρίζει.
Παρουσία και δράση της Ορθόδοξης Ιεραποστολής
Σήμερα το Ιεραποστολικό έργο της Εκκλησίας μας συνεχίζεται επάξια στο χώρο της Αφρικής από άξιους εργάτες του Ευαγγελίου με επικεφαλής τον Μακαριώτατον Πατριάρχη Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεόδωρον Β’, τους συνεργάτες του Μητροπολίτες και Επισκόπους του Αλεξανδρινού Θρόνου και τους υπόλοιπους κληρικούς και λαϊκούς. Περισσότεροι από χίλιοι πνευματικοί στρατιώτες του Χριστού, κληρικοί και λαϊκοί κατηχητές, δίνουν καθημερινά τη μάχη του Χριστού στη πρώτη γραμμή της Ιεραποστολής στην Αφρικανική Ήπειρον για να φτάσει το μήνυμα του Ευαγγελίου παντού. Πολλές όμως περισσότερες χιλιάδες χριστιανοί στην Ελλάδα και στην Κύπρο και αλλού αγωνιούν, προσεύχονται και συμπαρίστανται στο άγιο έργο της Ιεραποστολής, ως να είναι κι αυτοί με τους πρώτους στη πρώτη γραμμή της Ιεραποστολής. Όπως τονίζει ο Αλεξανδρινός Προκαθήμενος κ. Θεόδωρος «το Ιεραποστολικό έργο της Αλεξανδρινής Εκκλησίας με την πολύτιμη συμπαράσταση χιλιάδων αδελφών μας αναπτύσσεται καθημερινά. Η προσφορά αγάπης μετατρέπεται σε αναγκαία είδη χιλιάδων τόνων, σε σχολεία και ιατρεία, σε ιερούς ναούς και πηγάδια διά να βιώνεται καθημερινά το νόημα της Αναστάσεως του Κυρίου. Χιλιάδες μέλη των Ιεραποστολικών κλιμακίων του Πατριαρχείου μας, κληρικοί και λαϊκοί, μοχθούν και προσφέρουν εαυτόν διά να δώσουν το χαμόγελο στα χείλη των παιδιών, που αναζητούν στοργή και αγάπη» (Πάνταινος, σελ. 86, Απρίλιος 2007).
Έτσι όλοι οι Ιεραπόστολοι για να πετύχουν στο Ιεραποστολικό τους έργο, εκτός από την καθοδήγηση του αγίου Πνεύματος, πίσω τους έχουν μια σωρείαν γνωστών κι άγνωστων Ιεραποστόλων από την Ελλάδα και την Κύπρο και από άλλα μέρη του πλανήτη μας που τους στηρίζουν με τις προσευχές τους και την υλική τους στήριξη στο βαθμό που μπορούν, είτε μέσα από τις Αδελφές Ορθόδοξες Εκκλησίες, είτε μέσα Ιεραποστολικούς Συνδέσμους, είτε απευθείας με ευσεβείς πιστούς που έχουν την κλήση του Θεού να συμμετάσχουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στο θεάρεστο έργο της Ιεραποστολής.
Είναι τόσο μεγάλες και ανυπέρβλητες οι δυσκολίες στην Ιεραποστολή που οι άνθρωποι μόνοι τους αδυνατούν να τις αντιμετωπίσουν και να τις ξεπεράσουν. Η Ιεραποστολή φυτρώνει και καρποφορεί γιατί την επιτελεί η Αγία Τριάδα, δηλαδή ο Θεός, ο οποίος όχι μόνο την προστατεύει, αλλά εκλέγει και οδηγεί για το Ιεραποστολικό έργο και τα κατάλληλα πρόσωπα, όπως εσυνέβει στην Παλαιά Διαθήκη με τον Προφήτη Ιωνά και στην Καινή Διαθήκη με τον Απόστολον Παύλο. Έτσι η Ιεραποστολική δράση κατανοείται ως συστατικό στοιχείο της αληθινής ζωής της κάθε τοπικής Εκκλησίας, με την έννοια ότι η κάθε τοπική Εκκλησία αγωνιά και στηρίζει ουσιαστικά το Ιεραποστολικό έργο της Εκκλησίας εκείνης που η μεγαλύτερη της δραστηριότητα αναφέρεται στο ιερό έργο της Ιεραποστολής, όπως συμβαίνει σήμερα με το τεράστιο και πολυσήμαντο Ιεραποστολικό έργο του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας στην Αφρικανική Ήπειρον.
Αυτοί οι οποίοι έχουν την ευθύνη της οργανώσεως και της διακονίας της Ιεραποστολής είναι συνήθως οι κληρικοί του Πατριαρχείου μας και μάλιστα ο Μακαριώτατος Πατριάρχης μας κ. Θεόδωρος, τα Μέλη της Ιεράς Συνόδου κι οι υπόλοιποι Αρχιερείς και κληρικοί που διακονούν σε διάφορες περιοχές της Αφρικής, τόσο κληρικοί από την Ελλάδα και την Κύπρο και από άλλες χώρες, όσο και από ιθαγενείς κληρικούς από την Αφρική. Οι κληρικοί αυτοί για να πετύχουν στο ιεραποστολικό τους έργο χρειάζονται εκτός από τον φωτισμό του Αγίου Πνεύματος, ειδική προετοιμασία, θεολογική κατάρτιση, πνευματική άσκηση, να έχουν αγιότητα βίου, αυταπάρνηση και βαθειά πίστη στο Θεό. Μεγάλης όμως σημασίας είναι κι η συμμετοχή των λαϊκών πιστών είτε ως λαϊκών κατηχητών, που προετοιμάζονται κατάλληλα με την εκμάθηση τοπικών διαλέκτων και θεολογικής κατάρτισης, είτε με τη συμμετοχή τους ως ιατρών, νοσοκομειακού προσωπικού ή στο οικοδομικό έργο ή στο φιλανθρωπικό έργο ή στο διοικητικό στην πρώτη γραμμή της Ιεραποστολής.
Η μεγάλη πλειοψηφία των πιστών συμμετέχουν πάλι στο έργο της Ιεραποστολής με τις προσευχές τους, την ηθική και την υλική τους στήριξη. Συντρέχουν στο έργο της Ιεραποστολής με τις μεταφράσεις λειτουργικών και κατηχητικών κειμένων, συντρέχουν οικονομικώς για την αγορά γης και το κτίσιμο ναών, σχολείων, κλινικών, νοσοκομείων, οικίας των ιθαγενών κληρικών και των λαϊκών κατηχητών, συμβάλλουν στα έξοδα βαπτίσεως, εξοπλισμού ναών και σχολείων και κλινικών, στην αγορά μεταφορικών μέσων, κάλυψη εξόδων στο εκδοτικό έργο και συμμετοχή, στο βαθμό που είναι δυνατόν, στο φιλανθρωπικό έργο που επιτελείται στο χώρο της Ιεραποστολής με την αγορά τροφίμων, ρουχισμού, υποδημάτων και την στήριξη της μορφώσεως άπορων κι ορφανών παιδιών, και φυσικά την στήριξη λειτουργίας Εκκλησιαστικού Σεμιναρίου και Βιβλιοθηκών για την προετοιμασία ιθαγενών κληρικών και λαϊκών κατηχητών.
Σκοπός της Ιεραποστολής είναι η εν Χριστώ σωτηρία όλων των ανθρώπων. Ταυτόχρονα όμως η Ιεραποστολή δεν μπορεί να αδιαφορεί και την συμβολή της στο βαθμό που μπορεί στην αντιμετώπιση των κοινωνικών προβλημάτων των συνανθρώπων μας. Έτσι, χωρίς να σταματάει η Ορθόδοξος Ιεραποστολή να δίνει προτεραιότητα στην υπόθεση της εν Χριστώ σωτηρίας ανάλογα με τα μέσα που διαθέτει και την στήριξη που βρίσκει από τους πιστούς, προσπαθεί να συμβάλει στο πρόβλημα της φτώχειας, στο πρόβλημα της πείνας, να στηρίξει ορφανά και χήρες, να βοηθήσει άπορους ασθενείς, να δώσει νερό σε εμπερίστατους ανθρώπους, να συμβάλει στην υπόθεση της μορφώσεως απροστάτευτων παιδιών, να στηρίξει και να βοηθήσει γέροντες ηλικιωμένους που είναι εγκαταλελειμμένοι στο έλεος του Θεού, να ευαισθητοποιήσει τους ανθρώπους για τη προστασία του Περιβάλλοντος και να εργασθεί με υπομονή και αγάπη για την ειρήνη του κόσμου, για το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την συνύπαρξη των ανθρώπων μέσα σε πνεύμα αμοιβαίου αλληλοσεβασμού κι αλληλοστηρίξεως και αλληλεγγύης.